Ekonomik Büyüme Ne İşe Yarar?
Selam dostlar, bugün biraz ciddi ama bol kahkahalı bir mevzunun kapısını aralayalım dedim. Malum, televizyonu açsan “ekonomi büyüyor”, gazeteyi açsan “ekonomi küçüldü”, komşunun yanına gitsen “ekonomi bitti” muhabbeti… Hepimizin dilinde ama işin aslını bilen yok. Ben de dedim ki, hadi gelin bu “ekonomik büyüme” denen şeyi birlikte çözümleyelim. Ama sıkıcı rakamlarla değil; biraz espri, biraz gerçek, biraz da forum tadında beyin fırtınasıyla.
Erkekler İçin: Strateji ve Cüzdan Boyutu
Erkek arkadaşlarımızın ekonomik büyümeye bakışı genelde “çözüm odaklı” oluyor. Yani onların kafasında büyüme = daha fazla para, daha fazla yatırım, daha fazla strateji. Mesela Ahmet abi hemen şöyle der:
“Ekonomi büyüyorsa demek ki ben de araba değiştirebilirim. Hatta belki yazın klimayı 23 yerine 19’a ayarlayabilirim, elektrik faturasından korkmam.”
Yani onların gözünde büyüme, biraz daha güvenle adım atmak, cüzdanın içindeki o sıkışık nefesi açmak gibi. Stratejik tarafları devreye giriyor: “Borsa yükselir mi? Dolar düşer mi? Ev kredisi kapanır mı?” Büyüme, erkek için hesap makinesiyle ölçülen bir duygu hâline geliyor.
Kadınlar İçin: Sofra ve İlişki Boyutu
Kadınlar ise meseleye bambaşka bir açıdan yaklaşıyor. Onlar için ekonomik büyüme, evin içinde daha çok huzur, sofrada daha çok çeşit, çocukların defterlerinin yarım kalmaması, hatta belki ayda bir küçük tatil yapabilmek demek.
Mesela Ayşe teyze hemen şunu der:
“Ekonomi büyüyorsa demek ki pazara gittiğimde domatesi tane hesabı yapmadan alabilirim. Hatta çocuklara iki çeşit meyve bile koyarım sofraya.”
Onlar için mesele sadece para değil; paylaşım, huzur, aile içindeki dengeler. Empati odaklı olduklarından, büyüme varsa toplum da rahatlıyor diye düşünürler. Yani erkek “borsa” der, kadın “çorba” der ama ikisi de aynı hedefe yürür: daha rahat bir hayat.
Ekonomik Büyüme = Çocuğun Boyunun Uzaması mı?
Şimdi gelelim işin komik tarafına. Ekonomik büyüme denen şeyi, bazen çocuğun boy uzamasıyla karıştırıyoruz. Hani “bizim çocuk bu yaz çok büyüdü” deriz ya, işte ekonomiye de aynı gözle bakıyoruz: “Geçen yıl yüzde 3 büyümüştü, bu yıl yüzde 5 oldu.”
Ama kimse sormuyor: Bu büyüme sadece ayakkabının küçülmesi mi? Yani maaşlarımız aynı kalıyorsa ama fiyatlar büyüyorsa, bu büyüme kimin işine yarıyor? Çocuğun boyu uzuyor ama pantolon hâlâ eskiyse, o büyüme biraz sıkıntılı olmuyor mu?
Mahallede Ekonomik Büyüme
Bir de bu büyüme işini mahalle ölçeğine indirirsek daha eğlenceli oluyor. Mesela bakkal Mehmet amca diyor ki:
“Ekonomi büyüyor demek ki herkes bana borç yazdırmak yerine nakit öder artık.”
Berber Hasan usta:
“Demek ki 15 liraya sakal tıraşı değil, tekrar 25 liraya çıkabilirim, hem de kimse itiraz etmez.”
Yani mahalle kültüründe büyüme, herkesin biraz daha rahat nefes alması demek. Ama işin ilginci şu: Herkesin dilinde büyüme var ama kimse hâlâ pazardan çıkarken filesine bakmadan yapamıyor.
Erkekler ve Kadınların Diyaloğu
Bir gün bir çift tartışıyor:
* Adam: “Ekonomi büyüyor, hisse senetlerim değerlendi.”
* Kadın: “İyi de mutfak masrafı da büyüdü. Senin kağıtlar mı daha önemli, benim tencere mi?”
İşte tam da burada erkeklerin stratejik, kadınların ise ilişkisel bakışı çarpışıyor. Erkek rakamla konuşuyor, kadın ise sofradaki tabakla. Aslında ikisi de haklı ama mesele, büyümenin herkesin hayatına eşit yansıyıp yansımaması.
Büyümenin Görünmeyen Yüzü
Biraz da işin hiciv tarafına bakalım. Ekonomik büyüme demek bazen şudur:
* Patron yeni bir cip alır, işçiye ise “zam yapamadık, idare edin” denir.
* Şehirde gökdelenler yükselir, ama aynı şehirde bir çocuk okul çantasını eski lastikle taşır.
* AVM’ler ışıl ışıl parlar, ama pazarda hâlâ “domatesin kilosu çok mu?” tartışması yapılır.
Yani büyüme dediğimiz şey, her zaman eşit dağılmıyor. Bu yüzden forumdaşlar, “Büyüyoruz da ben niye hissetmiyorum?” sorusu hepimizin dilinde.
Ekonomik Büyüme = Daha Fazla Mizah Malzemesi
Ama kabul edelim, bu mevzu mizah için inanılmaz malzeme. Mesela:
* Maaş gününde büyüme hızla biter, çünkü kira seni küçültür.
* Marketten çıkınca büyümenin etkisi tersine döner, çünkü sepete koyduğun şeyler küçülür.
* Büyüme yüzde 5 açıklanır ama senin ekmek boyu yüzde 20 küçülür.
Ekonomi büyüyor mu, yoksa cüzdanlarımız mı zayıflıyor, bunu çözmek bazen fizik problemlerinden bile zor.
Forumdaşlara Top Açıyorum
Dostlar, şimdi soruyorum size: Ekonomik büyüme sizin hayatınızda neye denk geliyor? Erkek forumdaşlarımız “yatırım, strateji, borsa” mı diyecek, kadın forumdaşlarımız “sofra, huzur, aile” mi diyecek?
Yoksa hepimiz aynı şeyi mi diyeceğiz: “Ekonomi büyüsün ama bizi de biraz büyütsün.”
Siz hiç “ekonomik büyüme” haberini duyduğunuzda içten içe güldünüz mü? Hani o cüzdanla göz göze gelip “sen büyümedin ama” dediğiniz anlar var mı?
Haydi bakalım, topu size attım. Bakalım büyüme sizin forum dilinizde nasıl bir şey?
Selam dostlar, bugün biraz ciddi ama bol kahkahalı bir mevzunun kapısını aralayalım dedim. Malum, televizyonu açsan “ekonomi büyüyor”, gazeteyi açsan “ekonomi küçüldü”, komşunun yanına gitsen “ekonomi bitti” muhabbeti… Hepimizin dilinde ama işin aslını bilen yok. Ben de dedim ki, hadi gelin bu “ekonomik büyüme” denen şeyi birlikte çözümleyelim. Ama sıkıcı rakamlarla değil; biraz espri, biraz gerçek, biraz da forum tadında beyin fırtınasıyla.
Erkekler İçin: Strateji ve Cüzdan Boyutu
Erkek arkadaşlarımızın ekonomik büyümeye bakışı genelde “çözüm odaklı” oluyor. Yani onların kafasında büyüme = daha fazla para, daha fazla yatırım, daha fazla strateji. Mesela Ahmet abi hemen şöyle der:
“Ekonomi büyüyorsa demek ki ben de araba değiştirebilirim. Hatta belki yazın klimayı 23 yerine 19’a ayarlayabilirim, elektrik faturasından korkmam.”
Yani onların gözünde büyüme, biraz daha güvenle adım atmak, cüzdanın içindeki o sıkışık nefesi açmak gibi. Stratejik tarafları devreye giriyor: “Borsa yükselir mi? Dolar düşer mi? Ev kredisi kapanır mı?” Büyüme, erkek için hesap makinesiyle ölçülen bir duygu hâline geliyor.
Kadınlar İçin: Sofra ve İlişki Boyutu
Kadınlar ise meseleye bambaşka bir açıdan yaklaşıyor. Onlar için ekonomik büyüme, evin içinde daha çok huzur, sofrada daha çok çeşit, çocukların defterlerinin yarım kalmaması, hatta belki ayda bir küçük tatil yapabilmek demek.
Mesela Ayşe teyze hemen şunu der:
“Ekonomi büyüyorsa demek ki pazara gittiğimde domatesi tane hesabı yapmadan alabilirim. Hatta çocuklara iki çeşit meyve bile koyarım sofraya.”
Onlar için mesele sadece para değil; paylaşım, huzur, aile içindeki dengeler. Empati odaklı olduklarından, büyüme varsa toplum da rahatlıyor diye düşünürler. Yani erkek “borsa” der, kadın “çorba” der ama ikisi de aynı hedefe yürür: daha rahat bir hayat.
Ekonomik Büyüme = Çocuğun Boyunun Uzaması mı?
Şimdi gelelim işin komik tarafına. Ekonomik büyüme denen şeyi, bazen çocuğun boy uzamasıyla karıştırıyoruz. Hani “bizim çocuk bu yaz çok büyüdü” deriz ya, işte ekonomiye de aynı gözle bakıyoruz: “Geçen yıl yüzde 3 büyümüştü, bu yıl yüzde 5 oldu.”
Ama kimse sormuyor: Bu büyüme sadece ayakkabının küçülmesi mi? Yani maaşlarımız aynı kalıyorsa ama fiyatlar büyüyorsa, bu büyüme kimin işine yarıyor? Çocuğun boyu uzuyor ama pantolon hâlâ eskiyse, o büyüme biraz sıkıntılı olmuyor mu?
Mahallede Ekonomik Büyüme
Bir de bu büyüme işini mahalle ölçeğine indirirsek daha eğlenceli oluyor. Mesela bakkal Mehmet amca diyor ki:
“Ekonomi büyüyor demek ki herkes bana borç yazdırmak yerine nakit öder artık.”
Berber Hasan usta:
“Demek ki 15 liraya sakal tıraşı değil, tekrar 25 liraya çıkabilirim, hem de kimse itiraz etmez.”
Yani mahalle kültüründe büyüme, herkesin biraz daha rahat nefes alması demek. Ama işin ilginci şu: Herkesin dilinde büyüme var ama kimse hâlâ pazardan çıkarken filesine bakmadan yapamıyor.
Erkekler ve Kadınların Diyaloğu
Bir gün bir çift tartışıyor:
* Adam: “Ekonomi büyüyor, hisse senetlerim değerlendi.”
* Kadın: “İyi de mutfak masrafı da büyüdü. Senin kağıtlar mı daha önemli, benim tencere mi?”
İşte tam da burada erkeklerin stratejik, kadınların ise ilişkisel bakışı çarpışıyor. Erkek rakamla konuşuyor, kadın ise sofradaki tabakla. Aslında ikisi de haklı ama mesele, büyümenin herkesin hayatına eşit yansıyıp yansımaması.
Büyümenin Görünmeyen Yüzü
Biraz da işin hiciv tarafına bakalım. Ekonomik büyüme demek bazen şudur:
* Patron yeni bir cip alır, işçiye ise “zam yapamadık, idare edin” denir.
* Şehirde gökdelenler yükselir, ama aynı şehirde bir çocuk okul çantasını eski lastikle taşır.
* AVM’ler ışıl ışıl parlar, ama pazarda hâlâ “domatesin kilosu çok mu?” tartışması yapılır.
Yani büyüme dediğimiz şey, her zaman eşit dağılmıyor. Bu yüzden forumdaşlar, “Büyüyoruz da ben niye hissetmiyorum?” sorusu hepimizin dilinde.
Ekonomik Büyüme = Daha Fazla Mizah Malzemesi
Ama kabul edelim, bu mevzu mizah için inanılmaz malzeme. Mesela:
* Maaş gününde büyüme hızla biter, çünkü kira seni küçültür.
* Marketten çıkınca büyümenin etkisi tersine döner, çünkü sepete koyduğun şeyler küçülür.
* Büyüme yüzde 5 açıklanır ama senin ekmek boyu yüzde 20 küçülür.
Ekonomi büyüyor mu, yoksa cüzdanlarımız mı zayıflıyor, bunu çözmek bazen fizik problemlerinden bile zor.
Forumdaşlara Top Açıyorum
Dostlar, şimdi soruyorum size: Ekonomik büyüme sizin hayatınızda neye denk geliyor? Erkek forumdaşlarımız “yatırım, strateji, borsa” mı diyecek, kadın forumdaşlarımız “sofra, huzur, aile” mi diyecek?
Yoksa hepimiz aynı şeyi mi diyeceğiz: “Ekonomi büyüsün ama bizi de biraz büyütsün.”
Siz hiç “ekonomik büyüme” haberini duyduğunuzda içten içe güldünüz mü? Hani o cüzdanla göz göze gelip “sen büyümedin ama” dediğiniz anlar var mı?
Haydi bakalım, topu size attım. Bakalım büyüme sizin forum dilinizde nasıl bir şey?