FÖŞ yazdı: Savulun, son 15 yılın en şiddetli ayı pazarı başladı Geçen Cuma Integral TV’de sevgili dostum ve kabahat ortağım Dr Artunç Kocabalkan’la yaptığım söyleşide, gazetelere manşet olan bir bomba patlattım: “ (FÖŞ) Rusya-Ukrayna savaşı sebebiyle ortaya çıkan ekonomik yaptırımların olumsuz tesirlerine dikkat çekerken, “Bu kış dünya piyasalarında hayli önemli bir kış yaşanacak” tabirlerini kullandı. Rusya’nın Ukrayna’yı artık ele geçirmesi yahut Batı’dan koparmasının kelam konusu olmadığını, Avrupa’nın güç ambargoları karşısında teslim olmayacağını belirten Yeşilada, “Ne ABD’nin ne de Avrupa’nın Rusya’nın güç şantajına boyun eğmesi beklenemez. Silah sevkiyatını artıracaklar ve bu kışı ne fedakarlık gerekirse gereksin katlanarak geçirecekler ve bu piyasa fiyatlamalarında yok. Rusya’nın da tek bir seçeneği var gübreden uranyuma kadar monopolünde olan ne var ise, bunları kısarak şantaj yapmak bu biçimde karanlık bir noktaya geldik. Son 15 yılın önemli ayı senaryolarından birinin yaşanacağına dair öngörümün kilit noktalarından biri bu”.
Bugün Pazartesi, ve benim tarihe geçecek ayı pazarı senaryomda kilit rolü oynayan değişkenlerinden biri 11 yıllık tepe yaptı: Fed’in agresif bir faiz artışına imza atacağı beklentileri ABD tahvil getirilerinin de yükselmesine yol açtı. ABD 10 yıllık tahvil getirisi yüzde 3,5 düzeyinin üzerini test ederek 2011’den bu yana en yüksek düzeye çıktı”.
Maalesef, Wall Street ve Londra’daki fon yöneticileri ekonomik ve siyasi art planın ne derece mayınlı olduğunu anlamıyor. S&P500 ileriye dönük F/K bazında 20’yle süreç görürken, bizim de dahil olduğumuz Gelişmekte Olan Piyasalar (GOP, Ülkeler = GOÜ) pay ve tahvillerine Ağustos’ta $21 milyar taze sıcak para girdi.
Yatırımcılar, 21ci Yüzyılda her sefer yanlışsız çıkan, ancak artık geçerliliğini yitiren kimi “tema” (İngilizce: narrative); yani kıssaların tesiri altında. Yanılgıları sıralarsam, NİÇİN kış aylarında S&P500’tan başlayıp GOP’a, oradan da private equity (şirketleri halka açmadan özel finansman sağlamak), M&A’ler ve artık bizim de dahil olduğumuz junk tahvillere kadar riskli varlıkların sapır sapır döküleceğini gorebiliriz. Kriptolardan artık bahsetmiyorum, Merhum Babaannem bana “Ulan it, birisi hakkında söyleyecek uygun bir şeyin yoksa çeneni kapa, yoksa sıcak maşayı popona yapıştırırım” diye öğretti.
Size Pazar günü Financial Times’tan çevirdiğim bir haberden kısa bir replik vereyim: “Financial Times’ın “Initiative on Küresel Markets at the University of Chicago’s Booth School of Business” iştiraki ile gerçekleştirdiği ekonomistler anketine göre, Fed siyaset faizi en az %4’e çıkacak ve 2023 sonuna kadar o seviyede seyredecek….. Ankete katılan 44 ekonomistten takriben %70’i Fed siyaset faizinin %4-5 içinde tepe yapacağını öngördü. %20 ise faizin daha da yükselmesi gerektiğini tabir etti”.
Bu paragrafta üstünde durulması gereken en temel nokta şu: Fed 2023 yılında faiz indirmez, FAKAT 2024 yılında da indirmez. Rastgele bir şirketin 10 yıllık karını bir kağıda yazın, daha sonra şu eksersizi yapın:
Bu korelasyona itirazım yok. Lakin, 10 yıllık DİBS getirisinin en az 2025 yılı sonuna kadar yükseleceğine dair 2 kuvvetli argumanım var:
Bu kadar da değil. Tüm GOÜ Hazine ve şirketleri burnuna kadar dolar ve Euro borca gömülmüş. Dolar ve Euro uzun yıllar sürecek yükseliş trendine girdiyse, iktisat de eskisi kadar ciro üretmiyorsa, bu borç ödenmez. pek hayli döviz borçlu şirket tahvillerde temerrüte sarfiyat, tahminen bir düzine mali göstergeleri kırılgan GOÜ de iflas eder.
Oyun bitti, Monşerler, Sirler, Mistırlar. En az bir yıl hiçbir riskli varlıkta para kazanılamayacak.
FÖŞ
FÖŞ yazdı: Dünya ekonomisinin önlenemez düşüşü
FÖŞ Artunç Kocabalkan’a anlattı: Dört nala küresel ayı pazarına gidiyoruz
FÖŞ hakkında basında çıkan haberler
Bugün Pazartesi, ve benim tarihe geçecek ayı pazarı senaryomda kilit rolü oynayan değişkenlerinden biri 11 yıllık tepe yaptı: Fed’in agresif bir faiz artışına imza atacağı beklentileri ABD tahvil getirilerinin de yükselmesine yol açtı. ABD 10 yıllık tahvil getirisi yüzde 3,5 düzeyinin üzerini test ederek 2011’den bu yana en yüksek düzeye çıktı”.
Maalesef, Wall Street ve Londra’daki fon yöneticileri ekonomik ve siyasi art planın ne derece mayınlı olduğunu anlamıyor. S&P500 ileriye dönük F/K bazında 20’yle süreç görürken, bizim de dahil olduğumuz Gelişmekte Olan Piyasalar (GOP, Ülkeler = GOÜ) pay ve tahvillerine Ağustos’ta $21 milyar taze sıcak para girdi.
Yatırımcılar, 21ci Yüzyılda her sefer yanlışsız çıkan, ancak artık geçerliliğini yitiren kimi “tema” (İngilizce: narrative); yani kıssaların tesiri altında. Yanılgıları sıralarsam, NİÇİN kış aylarında S&P500’tan başlayıp GOP’a, oradan da private equity (şirketleri halka açmadan özel finansman sağlamak), M&A’ler ve artık bizim de dahil olduğumuz junk tahvillere kadar riskli varlıkların sapır sapır döküleceğini gorebiliriz. Kriptolardan artık bahsetmiyorum, Merhum Babaannem bana “Ulan it, birisi hakkında söyleyecek uygun bir şeyin yoksa çeneni kapa, yoksa sıcak maşayı popona yapıştırırım” diye öğretti.
- 2000 yılında bu biçimdeki Fed lideri Greeanspan’in icat ettiği “Fed put’u” yani riskli varlıklarda ne vakit sert paha kayıpları olsa, mali krizden korkan Fed’in derhal para basarak devreye gireceği zımni vaadinin geçerli olduğuna inanıyorlar. Hayır, Fed artık finansal krizden korkmuyor. Zira, 2008 Büyük Finansal Kriz ve Covid-19 pandemi sarsıntısı esnasında piyasaları yatıştırmak için kullandığı araç sayısını öylesine genişletti ki, para siyasetini gevşetmeden mali krizleri önleyebiliyor. Örneğin, gidip direkt junk tahvil alıyor, zordaki şirketlere direkt kredi veriyor. Bir öbür deyişle, S&P500 %25 düşse de, Fed nakdî sıkılaştırmadan vazgeçmez.
- 2008 Büyük Finansal Krizi’nden bu yana merkez bankalarının (MB) en büyük korkusu DEFLASYON oldu. Japonya meselade deneyim ettiğimiz üzere, deflasyon MB’nın tedavi etmeyi bilmedikleri bir hastalık. meğer, artık deflasyon devri geride kaldı. Dünyayı bekleyen tehlike 1970’ler gibisi stagflasyon.
- ABD’yi yatağa düşüren elim 9/11 faciasında bile mali varlıklar jeo-politik riskleri epey kısa müddet, takriben 3-6 ay içinde iskonto ediyor. daha sonra, F/K’lar trend pahaya geri dönüyor. Yatırımcılar Ukrayna Savaşı’nı süreksiz bir risk olarak fiyatlıyor. Bu öylesine yanlış ki. Batı, Ukrayna’nın Donbass’ta karşı saldırısından daha sonra “kan kokusu” aldı. SSCB’nin dağılmasından bu yana Rusya’ya en büyük darbeyi vurma fırsatı sezdi. Putin iktidardan devrilip, bir kuşak boyunca Rus milleti yayılmacı emellerinden vazgeçinceye kadar bastıracaklar. Birebir müşahedesi Çin için de yapabilirim. Uzmanların birden fazla artık ikna oldu, konut krizini çözmek fazlaca güç. Çin, bu yüzden 5-10 yıl sürecek bir duraksama devrine girdi. Xi Jinping halka ekonomik sakinliği unutturmak için Tayvan’da macera arayabilir. Özetle artık jeo-stratejik risk primi son 30 yılın tepesinde, fakat yansımasını ne CDS, ne de VIX’ye görmek mümkün.
- Yatırımcılar konsensus kestirimlere bakarak S&P500’de kar büyümesinin faiz artışından fazla ziyan görmeyeceğini düşünüyor. Eyvallah. Çok fazla teknik ayrıntı girmeyeceğim, fakat S&P500 ve küresel borsalarda kote şirketlerin büyük çoğunluğunun fiyat belirleme gücüne sahip olduğu var iseyımıyla, stagflasyonda dahi karların fazla daralmayacağını kabul edelim. Lakin şöyleki bir sorun var, o karları bugüne indirgediğimiz faiz oranı olması gerekenden düşük varsayım ediliyor.
Size Pazar günü Financial Times’tan çevirdiğim bir haberden kısa bir replik vereyim: “Financial Times’ın “Initiative on Küresel Markets at the University of Chicago’s Booth School of Business” iştiraki ile gerçekleştirdiği ekonomistler anketine göre, Fed siyaset faizi en az %4’e çıkacak ve 2023 sonuna kadar o seviyede seyredecek….. Ankete katılan 44 ekonomistten takriben %70’i Fed siyaset faizinin %4-5 içinde tepe yapacağını öngördü. %20 ise faizin daha da yükselmesi gerektiğini tabir etti”.
Bu paragrafta üstünde durulması gereken en temel nokta şu: Fed 2023 yılında faiz indirmez, FAKAT 2024 yılında da indirmez. Rastgele bir şirketin 10 yıllık karını bir kağıda yazın, daha sonra şu eksersizi yapın:
- Önce, “bölen” kısmına 2023 yılı sonuna Fed faizi olarak %4, ilerleyen yıllar için %3’ten %2’ye kadar inen sayılar yazın.
- daha sonra, bölen kısmına 2025 yılı sonuna kadar faizi %4 koyun, akabinde %3—%2 diye azaltarak gidin.
Bu korelasyona itirazım yok. Lakin, 10 yıllık DİBS getirisinin en az 2025 yılı sonuna kadar yükseleceğine dair 2 kuvvetli argumanım var:
- 2008’den bu yana BoJ ve AMB’nın negatif faiz uygulamaları “arbitraj” yoluyla ABD DİBS’e ek talep yaratarak, getirileri yapay olarak düşük tuttu. Artık o arbitraj bitti.
- Piyasa hala tahminen de 10 yıl sürecek Fed ve AMB’nın bilanço daraltma sürecinin DİBS pazarında yaratacağı sarsıntıyı kavramadı. Şayet hükümetler yapısal bütçe açıklarını beklenmedik ölçüde kesmezlerse, DİBS stoğu en az 10-15 yıl daha büyüyecek. Çin ve Rusya talebi kesildi. Artık Fed ve AMB alıcı olmaktan vazgeçtiği üzere, 2024 üzere ellerindeki DİBS’i piyasaya sürerek arzı daha da artıracaklar. Çaktınız mı?
Bu kadar da değil. Tüm GOÜ Hazine ve şirketleri burnuna kadar dolar ve Euro borca gömülmüş. Dolar ve Euro uzun yıllar sürecek yükseliş trendine girdiyse, iktisat de eskisi kadar ciro üretmiyorsa, bu borç ödenmez. pek hayli döviz borçlu şirket tahvillerde temerrüte sarfiyat, tahminen bir düzine mali göstergeleri kırılgan GOÜ de iflas eder.
Oyun bitti, Monşerler, Sirler, Mistırlar. En az bir yıl hiçbir riskli varlıkta para kazanılamayacak.
FÖŞ
FÖŞ yazdı: Dünya ekonomisinin önlenemez düşüşü
FÖŞ Artunç Kocabalkan’a anlattı: Dört nala küresel ayı pazarına gidiyoruz
FÖŞ hakkında basında çıkan haberler